PROGRAM REHABILITACJI PO ZESZYCIU ŚCIĘGNA ACHILLESA
Ogólne założenia:
- 0 - 4 tydzień - łuska przednia w 20 stopni zgięcia podeszwowego; bierny zakres ruchu do -10; zakaz obciążania
- 4 - 10 tydzień. - gdy biernie zakres 0 stopni (około 4 tyg.), Walker z 2 korkami pod piętą - wraz ze zwiększaniem zakresu biernego wyciągamy stopniowo korki; obciążanie stopniowo przez 10 dni do pełnego
- około 6 tygodnia pełne obciążanie bez korka w bucie Walker
- Walker do 6 tygodnia stale, do 9 tygodnia tylko na zewnątrz
Zakres ruchu biernego
0 - 3 tygodnie – dążymy do -10 zgięcia grzbietowego
3 - 4 tygodnie – dążymy do pozycji 0
4 - 6 tygodni - dążymy do +10 zgięcia grzbietowego
6 - 8 tygodni – zgięcie grzbietowe do granicy bólu
po 8 tygodniu – stretching ścięgna Achillesa
SZCZEGÓŁOWY PROGRAM REHABILITACJI
0–2 tygodnie
W okresie pooperacyjnym przez co najmniej 2 tygodnie postępujemy zgodnie z zasadą PRICE MM:
Protection - Odciążenie
Rest - Odpoczynek
Ice - Lód
Compression - Ucisk
Elevation - Elewacja
Meticiation - Farmakoterapia
Modalities – Fizykoterapia
Kończyna operowana powinna być odciążona za pomocą kul łokciowych, chodzenie i przebywanie w pozycji stania powinno trwać maksymalnie 2 godziny w ciągu całego dnia. Pacjent powinien przykładać zimny kompres – Cold Pack na operowane ścięgno co 2 godziny na 20 minut. W przypadku obrzęków pacjent powinien nosić odpowiednio dobrane i dopasowane rajstopy lub pończochy uciskowe, ewentualnie podkolanówki. Kończyna operowana powinna być w ciągu dnia uniesiona tak, aby kolano znajdowało się powyżej biodra, a stopa powyżej kolana. W okresie pooperacyjnym pacjent powinien przyjmować przepisane przez lekarza prowadzącego leki. W ramach potrzeb podczas rehabilitacji powinny być stosowane zabiegi fizykoterapii usprawniające i przyspieszające proces gojenia się tkanek.
- rozluźnianie podudzia
- masaż funkcyjny ścięgna Achillesa
- po zdjęciu szwów mobilizacja blizny pooperacyjnej
- drenaż limfatyczny podudzia
- elektrostymulacja głowy przyśrodkowej mięśnia brzuchatego (bez skurczu)
- mobilizacja trakcyjna stawu skokowego w zgięciu podeszwowym
- mobilizacja stawów stopy
- ruch bierny w stawie skokowym w dozwolonym zakresie
- palce czynnie podeszwowo i grzbietowo
- rower stacjonarny
- stretching całej kończyny dolnej (bez łydki)
- ćwiczenia czynne mięśnia czworogłowego, przywodzicieli, mięśni pośladkowych
- fizykoterapia według potrzeb
- krioterapia 10 minut co 2 godziny
3 - 4 tygodnie
- kontynuacja ćwiczeń z poprzedniego okresu
- mobilizacja manualna blizny pooperacyjnej
- mobilizacja ślizgowa stawu skokowego w zgięciu podeszwowym
- elektrostymulacja głowy przyśrodkowej mięśnia brzuchatego (z widocznym skurczem mięśnia)
- ćwiczenia bierne i czynne zgięcia podeszwowego do granicy bólu
- ćwiczenia mięśni krótkich stopy
- ćwiczenia mięśni strzałkowych
5 – 6 tygodni
- mobilizacja ślizgowa i trakcyjna stawu skokowego w pozycji submaksymalnego zgięcia grzbietowego
- mobilizacja tkanek do zgięcia (ze zgiętym i wyprostowany stawem kolanowym)
- ćwiczenia ekscentryczne zgięcia podeszwowego (opór manualny i guma rehabilitacyjna)
- ćwiczenia zgięcia grzbietowego do 0 stopni
- Propriocepcja w odciążeniu (siedząc lub leżąc) – wciskanie piłki w ścianę całą stopą, palcami i z przetaczaniem
- stretching łydki w odciążeniu
7 – 9 tygodni
- chodzenie bez Walkera po domu
- nauka prawidłowego chodu z 3 – punktowym podparciem stopy i z odpowiednim przetaczaniem oraz propulsją
- nauka chodzenia z kontrolą mięśniową
- propriocepcja w staniu z obciążeniem (suszka, beret)
- ćwiczenia czynne z oporem zgięcia podeszwowego i grzbietowego
- nauka chodu po miękkim podłożu
- stretching łydki w obciążeniu – przy ścianie
10 – 16 tygodni
- od 10 tygodnia bez Walkera
- do 14 tygodnia pacjent powinien uzyskać pełny zakres ruchu zgięcia grzbietowego
- wspięcia na palce obunóż woreczkami pod piętami
- wspięcia na palce obunóż (od 12 tygodnia bez woreczków)
- stretching mięśni łydki w staniu
- prorecepcja z większym poziomem trudności („suszka”,”beret”,”batut”)
powyżej 16 tygodnia
- ćwiczenia ekscentryczne i koncentryczne z rozciągnięcia na stopniu
- wspięcia na palce jednonóż
- wspięcia na palce z obciążeniem
- wspięcia na palce w półprzysiadzie
- skakanka
- szybki marsz na bieżni 6MET wyłącznie w butach treningowych
- SSR(rehabilitacja specyficzna dla wybranego sportu)
- chód, trucht i biegi na bieżni i w terenie
- Po 6 miesiącu powrót do sportu
Powyższy program rehabilitacji jest jedynie ogólną instrukcją; od wskazanych wytycznych może istnieć wiele odstępstw.
Rehabilitacja jest zawsze dostosowana indywidualnie do stanu zdrowia oraz potrzeb pacjenta i musi odbywać się pod nadzorem rehabilitanta. Przebieg rehabilitacji musi być zgodny z zaleceniami lekarza prowadzącego.