Klinika Ruchu to zespół specjalistów: fizjoterapeutów, trenerów, masażystów, lekarzy specjalistów ortopedii i traumatologii, neurologii, kardiologii i medycyny sportowej.
PROGRAM REHABILITACJI PO REKONSTRUKCJI WIĘZADŁA KRZYŻOWEGO TYLNEGO
Przygotowanie przed rekonstrukcją PCL
- Uzyskanie pełnego, symetrycznego zakresu ruchu – szczególnie przeprostu
- Uzyskanie maksymalnej możliwej siły mięśniowej
- Nauka kokontrakcji i prawidłowego chodu
- Ćwiczenia propriocepcji
- Po świeżym urazie skrętnym 4 tygodnie chodzenie o kulach – jeżeli jest pełen wyprost od 2-go tygodnia można rozpocząć częściowe obciążanie (uszkodzeniu PCL często towarzyszy uszkodzenie kompleksu tylno bocznego)
Program po rekonstrukcji
0 - 2 tyg. - orteza 0°
2 - 4 tyg. – orteza 0-45°
4 - 6 tyg. - orteza 0-60°
0-2 tygodnie
Zgięcie: do granicy bólu
Wyprost: 0°
Ze względu na umocowanie przeszczepu bardzo istotne jest osiągnięcie wyprostu!
- obciążanie do granicy bólu i kule w zależności od kontroli w wyproście i postępów nauki chodu
- orteza zablokowana w wyproście (też w nocy) zdejmowana na czas ćwiczeń
- masaż rozluźniający przedniej i tylnej grupy mięśni uda oraz łydki!
- rozluźnianie dołu podkolanowego
- profilaktyka konfliktu w stawie rzepkowo – udowym
- ruchy bierne i samowspomagane zgięcia w leżeniu na brzuchu bez aktywacji mięśni zginaczy - dążymy do jak największego zakresu do granicy bólu, bez forsowania i wyprostu (bez przeprostu do 4 tyg. od operacji)
- rozciąganie łydki z paskiem z wałkiem pod udem – w lekkim zgięciu kolana (aby oszczędzać miejsce pobrania przeszczepu)
- ze względu na miejsce przyczepu przeszczepu oraz biomechanikę więzadła krzyżowego tylnego wszystkie ćwiczenia powinno się wykonywać w podparciu podudzia (zabezpieczenie przed tylną szufladą)
- otwarty łańcuch kinematyczny(OKC) – izometryczne utrzymanie w wyproście i ćwiczenia mięśni przywodzicieli
- zamknięty łańcuch kinematyczny(CKC) – wciskanie piłki w ścianę w różnych kątach zgięcia z podparciem podudzia, ćwiczenia mięśnia VMO
- nauka chodu o kulach z kokontrakcją
- fizykoterapia według potrzeb
Zalecenia domowe:
- utrzymywanie kończyny wyprostowanej i uniesionej powyżej poziomu biodra z podparciem podudzia
- chłodzenie co dwie godziny 10 minut
- napięcia izometryczne mięśnia czworogłowego
- ćwiczenia zakresu ruchomości
- do 4 tygodnia bez samochodu
- do 4 tygodnia chodzenie z obciążeniem do granicy bólu do 2 godzin dziennie
- do 8 tygodnia wchodzenie po schodach krokiem dostawnym
2 - 4 tygodnie
- ruchy bierne zgięcia do granicy bólu (min 90°)
- jeśli dobra kontrola mięśniowa stopniowe odstawianie kul
- ćwiczenia bierne zgięcia i wyprostu
- ćwiczenia samowspomagane, czynne i prowadzone
- ćwiczenia prostowników stawu kolanowego w OKC (koncentrycznie i ekscentrycznie) bez obciążenia, do pełnego wyprostu
- ćwiczenia zginaczy w OKC (koncentrycznie i ekscentrycznie) bez obciążenia, do pełnego wyprostu (bez przeprostu), też z nogami poza leżanką
- ćwiczenia unoszenia wyprostowanej kończyny
- ćwiczenia mięśni przywodzicieli
- ćwiczenia mięśni odwodzicieli
- profilaktyka dolegliwości SRU (mobilizacja rzepki, ćw. przywodzicieli, stymulacja VMO, stretching, w tym rozciąganie przywodzicieli od 4 tygodnia)
- masaż tylnej grupy mięśni uda i podudzia
- stretching mięśni kończyny dolnej (zginacze bez wałka)
- ćwiczenia w wodzie
- nauka stania na jednej nodze w wyproście kolana na niestabilnym podłożu ze stopniowaniem trudności ćwiczenia
- ćwiczenia pośladków na prostych i ugiętych nogach (na piętach) na piłce
- ćwiczenia propriocepcji w siadzie i leżeniu
- rower, kiedy zgięcie ≥110° (i bez szwów!!!)
- nauka chodu po miękkim, niestabilnym podłożu
- fizykoterapia według potrzeb
4 - 6 tygodni
- jeśli lekarz nie zaleci inaczej i jeśli pacjent ma dobrą kontrolę mięśniową chodzenie bez kul i bez ortezy, orteza do 6 tygodnia na noc
- zwiększenie zakresu zgięcia (do granicy bólu)
- intensyfikacja ćwiczeń kokontrakcją
- od 4 tygodnia dążymy do biernego przeprostu
- kontynuacja ćwiczeń z poprzedniego okresu ze stopniowo zwiększanym obciążeniem
- przysiady z kokontrakcją na twardym i miękkim podłożu
- ćwiczenia propriocepcji w staniu
- stanie na jednej nodze w wyproście stawu kolanowego
- rower stacjonarny z większym obciążeniem
6 - 16 tygodni
- modyfikacja ćwiczeń z poprzedniego okresu (zwiększamy intensywność i obciążenie)
- od 6 - go tygodnia dążymy do czynnego przeprostu
- ćwiczenia hamowania na deskorolce
- wypady na wprost z kontrolą osi kończyny
- miniprzysiady jednonóż
powyżej 16 tygodnia
- kontynuacja ćwiczeń z poprzedniego okresu
- podskoki na trampolinie
- skakanka na miękkim podłożu
- lekki trucht po twardym i miękkim podłożu
- nauka hamowania
- trening na siłowni
- rower w terenie
- kontynuacja ćwiczeń z poprzedniego okresu
- stopniowo zaawansowane elementy propriocepcji i
- specyficzna rehabilitacja sportowa SSR
UWAGA:
Powyższy program rehabilitacji jest jedynie ogólną instrukcją; od wskazanych wytycznych może istnieć wiele odstępstw.
Rehabilitacja jest zawsze dostosowana indywidualnie do stanu zdrowia oraz potrzeb pacjenta i musi odbywać się pod nadzorem rehabilitanta. Przebieg rehabilitacji musi być zgodny z zaleceniami lekarza prowadzącego.
Powyższy program rehabilitacji jest jedynie ogólną instrukcją; od wskazanych wytycznych może istnieć wiele odstępstw.
Rehabilitacja jest zawsze dostosowana indywidualnie do stanu zdrowia oraz potrzeb pacjenta i musi odbywać się pod nadzorem rehabilitanta. Przebieg rehabilitacji musi być zgodny z zaleceniami lekarza prowadzącego.